GN 1440

Teleskopik sürgüler

GN 1440 teleskopik sürgüler dikey ve çift olarak kurulur. Strok nominal uzunluğun ≈ % 100’üne ulaşır l₁ (tam uzatma). Patentli plastik bilyeli kafesler, sürgünün son derece pürüzsüz çalışmasını sağlar.

Örneğin, mandallı ve mandalsız çeşitli tiplerde teleskopik sürgüler, serbestçe kombin edilebilir ve GN 1440’ın tek bir birim olarak teslim edilmesinin ve çift olarak teslim edilmemesinin nedeni de budur. Simetrik tasarım sayesinde tüm tipler uzatmanın ister sağ veya ister sol tarafına takılabilir.

Tüm montaj deliklerine yardımcı deliklerden kolayca ulaşılır. Yalnızca montaj delikleri gösterilmektedir, fakat diğer üretimle ilişkili delikler de mevcut olabilir.

• diğer uzunluklar ve delik boşluğu

• diğer bağlantı seçenekleri

• diğer yüzeyler

Montaj delikleri - dış sürgü

 

Montaj delikleri - iç sürgü

 

Bağlantı vidaları

Tip B: lastik tamponlu

B tipi lastik durdurucular, sürgünün etkisini ilgili devre sonunda azaltır. Bu özellik, gürültü oluşumunu azaltır ve kullanım ömrünü artırır. Sürgülere kısmen gizli kısmen görünür bir şekilde takılan tamponlar, şekil, malzeme ve sertlik bakımından her bir gerekliliği karşılamaktadır.

Uzatma yönünde daha büyük statik veya dinamik yük meydana gelirse, bu yükler dış tamponlar tarafından emilmelidir.

 

Tip M lastik tamponlu, arka kilit mandallı

Tip M, sürgünün arka durdurma pozisyonunda kilitlenmesi gereken uygulamalarda kullanılır. Bu özellikler, sürgünün örneğin eğilmiş bir pozisyon nedeniyle kendi kendine uzamasını önler. Uzatma yönünde daha büyük yükler oluşması halinde, bu yükler dış kilit mandalı elemanları tarafından emilmelidir.

Mandal mekanizması, kapalı durumda dış sürgünün yay yüklü açıklığındaki yerine kilitlenir. Serbest bırakma mekanizmasına basılması, uzatmanın iç ve orta sürgüsünü serbest bırakır. Arka durma pozisyonunda, mekanizma, dış sürgünün açıklığındaki yerine bir rampanın üzerinden kayarak otomatik olarak kilitlenir.

 

Tip K kauçuk durdurma mekanizması, önden mandallı

Tip K, uzatmanın belirli bir zaman boyunca ön durma pozisyonunda kalması gerektiğinde kullanılır. Bu özellik, bakım işlerinin örneğin uzatma uzatılmış pozisyondayken gerçekleştirilebilmesini sağlar. Mandallı pozisyonda daha büyük yükler oluşması halinde, bu yükler dış mandal elemanları tarafından emilmelidir.

İşlevin etkinleşebilmesi için sürgünün, ön gerilimli bir kilitleme koluyla yerine tık sesiyle otomatik olarak oturduğu öne doğru tam olarak uzatılması gerekir. Kola basılması sürgüyü serbest bırakarak sürgünün tekrar geri çekilmesini sağlar.

 

Tip Q: lastik tamponlu, arka-ön kilit mandallı

Tip Q, Tip M ve K’nin özelliklerini birleştirir. İç ve orta sürgü, kendi ilgili uç pozisyonlarında yerlerine kilitlenirler.

Tip K’nin aksine Tip Q, kullanışlı bir “uzaktan kumanda”dan bir dahili çubuk yoluyla etkinleştirilir. Yeşil etkinleştirme kolu basılarak dışa çıkarılır, kilitleme kolu etkinleşir ve sürgü geri çekilebilmesi için serbest kalır.

 

Genel bilgiler

Teleskopik sürgüler pürüzsüz hareket, aşınmaya direnç ve sessiz doğrusal hareket sağlar. Çok çeşitli uygulamalarda kullanılırlar. Spektrum, en basit uzatmalar ve çekmecelerden makine üretim sistemleri ve ekipmanlar üzerinde kullanılan yüksek kaliteli çeşitlere kadar farklılık gösterir. Teleskopik sürgüler çok sayıda olumlu özelliğe sahiptir ve ekonomik bir bakış açısı ile halen çok ilgi çekicidir. Burada birkaç kullanım örneği bulunmaktadır: sürgülü kapılar, koruyucu kapaklar, bilgisayar masası sürgüleri, taşıt ekipmanları, depolama rafları, taşınabilir akü sistemleri vb.

Teleskopik sürgüler birçok bileşen seçeneği ile birlikte temin edilir. Bazıları iki durdurma parçası pozisyonundan biri ve her ikisinin kombinasyonu için mevcuttur ve parça numarasında tipine göre tanımlanır.

Yapı

Teleskopik sürgüler, tasarıma ve/veya gerekli uzatma boyutlarına göre ek bir veya iki orta sürgünün yanı sıra bir dış ve iç sürgüden oluşur. Sürgüler uygun şekilli geometrileri sayesinde birbirine bağlanmıştır ve bilye yatağını kullanarak hareket eder. Bilye kafesi yatakları aralıklı ve konumunda tutar.

Sürgüler genellikle havşa başlı delikler veya geçmeli delikler ile monte edilir. Dişli cıvatalar veya destek braketleri gibi diğer seçenekler alternatif olarak mevcuttur.

Uzatmanın boyutuna göre teleskopik sürgüler üç kategoriye bölünebilir: kısmi uzatma, tam uzatma ve Tam boy üstü uzatma. Kategoriler, nominal uzunluk l₁ ile ilişkili olarak listelenen uygulanabilir strok l₂ tarafından belirlenir.

Uzatma tipi	Uzatma şeması
Kısmi uzatma: l1 = % 100 -> l2 = min. % 75
Tam uzatma: l1 = % 100 -> l2 = min. % 100
Fazladan uzatma: l1 = % 100 -> l2 = min. % 150

Tüm sürgüler ön ve arka uç konumlarında dahili olarak yerleştirilmiş durdurma parçalarına sahiptir. Durdurma parçaları sürgülerin kazara çıkmasını önler. Mevcut kurulum alanı ve gerekli sabitliğe göre durdurma parçaları metalik yapıda veya sürgülerin uç konumlara çok fazla güçle vurmasını önleyen lastik tamponlar gibi ilave plastik ya da elastomer parçalar ile tasarlanmıştır.

Ayrıca teleskopik sürgüler çok çeşitli aksesuar özellikleri ile birlikte temin edilir. Örnekler; kilitleme cihazları, kilit mandalları, ayrılma özellikleri ve bazıları sönümlemeli kendinden geri çekilen mekanizmaları içerir. Arka veya ön durdurma konumu veya her ikisinin kombinasyonu için sürgü çeşitlerine göre bazı ek özellikler mevcuttur. Ayrıca, sürgülerin montajı ile ilişkili müşteriye özel modifikasyonlar yapılabilir.

Tam uzatmalı, arka durdurma konumlu teleskopík sürgüler

 

Tam uzatmalı, ön durdurma konumlu teleskopik sürgüler

 

Genel kurulum bilgileri

• Teleskopik sürgüler genelde çift olarak kurulur, böylece yuvanın montaj yüzeyleri ve uzatma tarafı hizalı, paralel ve dik şekilde olacaktır ve konum açısından birbirlerine doğru bir şekilde hizalanmalıdırlar. Ayrıca, elastik deformasyon nedeniyle meydana gelen geometrik hataları mümkün olduğunca en az seviyede tutmak için yapının yeterli derecede sabitliğine dikkat edilmelidir.

• Bağlantı delikleri, montaj sırasında sürgünün bükülmesini veya eğrilmesini içermeyen bir yöntem ile açılmalıdır. Ayrıca sürgüler, uzatmaların geri çekme ve çıkarma sırasında uzantıların uç konuma aynı anda ulaştığı bir yöntem ile çıkartma yönünde konumlandırılmalıdırlar. Bu yöntemde, lastik tamponlar ve kilitleme cihazları üzerinde eşit miktarda stres açığa çıkar.

• Sürgü kurulum alanlarının genişliği +0,2 / +0,5 mm tolerans ile tasarlanmalıdır. Ardından sürgüler uzatmanın ortası yönünde hafifçe gerilecektir. Bu, optimum performansı ve uzun yaşam süresini artırır.

• Montajdan önce iç sürgüler bilye kafeslerinin kendi istenen konumunda kalmasına izin vermesi için bir kez ön ve arka durma konumuna hareket ettirilmelidir. Ayrıca kurulum oda sıcaklığında gerçekleştirilmelidir.

• Montajdan sonra hareketi kolaylaştırmak için teleskopik sürgüleri ve uzatmaları kontrol edin. Yapışma veya eğrilme gibi bir yanlışlık var ise, bunun nedeni belirlenmeli ve uygun önlemler alınarak ortadan kaldırılmalıdır.

Montaj delikleri, bağlantı vidaları

Genel kullanımda, teleskopik sürgüleri monte ederken bağlantı için bulunan tüm delikleri kullanın. Bunu yapmak, maksimum yük kapasitesinden F_S (nominal yük) kaynaklanan kuvvetlerin teleskopik sürgülerden çevreleyen yapıya ve yapıdan güvenli bir şekilde aktarılmasını garantiler. Bağlantı vidalarının kullanılmaması belirtilen yük kapasitesini azaltır.

Dış ve iç sürgüler montaj için bulun deliklere ek olarak diğer açıklıklara ve yardımcı deliklere sahiptir. Katalog çizimleri ve indirmeye yönelik CAD verileri, karışıklığı ve tasarım kusurlarını önlemek için bu delikleri göstermemektedir. Bu delikler, kendinden geri çekilen mekanizmalar gibi tipe bağlı bileşen özelliklerinin sabitlenmesi için gerekli olanlar arasındadır.

Bazı sürgü çeşitleri çeşitli boyutlardaki vidalar için bağlama seçeneklerine sahiptir. Bu durumda, bir boyut veya tipin tüm konumları kullanılmalıdır. Tüm montaj deliklerine erişilebilirliği garantiliyen yardımcı delikler CAD verisi içerisinde bulunabilir, fakat katalog çizimleri içerisinde resim edilmemiştir.

Uygun vidaların tipleri ve özellikleri ilgili katalog sayfalarında bulunabilir. Belirtilen sıkıştırma torku göz önüne alınarak genelde 8.8 çekme gerilimi sınıfı vidaların kullanılması önerilir.

Kurulum konumu

Teleskopik sürgüler tercihen dikey ve çift olarak yatay bir konumda kurulur. Bu, mümkün olan en yüksek sabitliği ve en küçük kurulum alanlarında ulaşılan burulma sağlamlığını garantiler ve maksimum yükün (nominal yük) emilmesine izin verir. Bu kurulum konumunda performans özellikleri optimum seviyededir ve aşınma minimuma azalır.

Sürgülerin yatay veya yatar şekilde kurulumu bazı kısıtlamalar ile aynı şekilde mümkündür. Bu durumda maksimum yük belirlenen nominal yükün sadece yaklaşık % 20 ila % 25’i arasındadır. Dolayısıyla daha az uygun sürgü profili, uzatılmış durumda önemli ölçüde daha yüksek bükülmeye yol açar. Sonuç olarak, bilye kafesleri bağlantı vidalarının başları üzerinde şeritler bırakabilir. Emin olmamanız durumunda, işleyişi yük altında test ederek kontrol edin.

Sürgüleri dikey konumda çıkma yönünde kurmak önerilmez, çünkü bu durumda artırılmış kafes kayması meydana gelir. Bu, yer çekimi kuvvetinin bilye kafesinin kendi doğru konumundan çıkmasına neden olduğundan sürgünün üst ve alt uç konumuna sadece birkaç döngüden sonra artırılmış güç miktarı ile erişilebildiği anlamına gelir.

Aşağıdaki örnekler, uygun veya kabul edilebilir ve bazı uygun olmayan ve bu nedenle kaçınılması gereken teleskopik sürgülerin mümkün olan kurulum pozisyonlarını gösterir.

uygun	dikey, her iki taraf, uygun
kabul edilebilir	dikey olarak eğik, her iki taraf üzerinde, kabul edilebilir	dikey olarak eğimli, her iki taraf üzerinde, kabul edilebilir
uygun değil	dikey, tek tarafta, uygun değil	yatay, her iki tarafta, uygun değil

Yük kapasitesi

Teleskopik sürgülerin maksimum yük kapasitesi sürgü profiline, nominal uzunluğa l₁ ve ortaya çıkan stroka l₂ dayanır. Ayrıca; uzatma genişliği, kullanılan sürgü malzemeleri ve söndürülmüş kendinden geri çekilen mekanizma gibi bileşen seçeneklerinin parçaları büyük etkiye sahiptir.

Teleskopik sürgülerin maksimum yük kapasitesi hakkındaki bilgiler yorulma deneylerinde aşağıdaki koşullarda belirlenmiştir

• Çift olarak dikey sürgü ayarı

• Tüm montaj bilgilerine uyma

• Yükün F_S uzatma kaplaması ile eşit olarak dağıtımı

• 450 mm standart sürgü aralığı

• 10,000 veya 100,000 test döngüsü (bir çıkartma ve geri çekme = bir döngü)

• Yükün aşamalı olarak artması

 

Bükülme

Teleskopik sürgüler, yayılmış durumdaki yük altında elastik bükülme sergiler. Bükülme en fazla iç sürgünün uzak ucunda görülür. Genel kural olarak deformasyon derecesi, strok yolunun %4,25’inden yüksek olamaz. Tüm sürgüler, maksimum yükte bu değer dahilindedir.

 

Toleranslar

Hareket hızı

Sürgü malzemeleri, yüzeyler ve paslanmaya karşı koruma

Elesa+Ganter tarafından üretilen teleskopik sürgüler, yüksek kalite çelik veya paslanmaz çelik bantlardan imal edilmektedir.

Paslanmaz çelik teleskopik sürgüler genel olarak kaplamasız yüzeylerle teslim edilir.

Çelik teleskopik sürgüler, galvanizli çelik banttan yapılır ve daha sonra 5 ila 7 μm ile yığın olarak çinko kaplanır ve mavi pasifleştirilir. Tuz püskürtme deneyinde beyaz pasa karşı en az 72 saat korozyon direnci bu şekilde sağlanır.

• 5 ila 7 μm ile yığın olarak çinko kaplama, siyah pasifleştirilmiş; tuz püskürtme deneyinde beyaz pasa karşı en az 120 saat korozyon direnci

• 5 ila 7 μm ile yığın olarak çinko kaplama, pasifleştirilmiş; T2 üst tabaka / mühürleyici ile 8 ila 12 μm elektrolitik olarak kaplanmış; tuz püskürtme deneyinde beyaz pasa karşı en az 96 saat/kızıl pasa karşı 500 saat korozyon direnci

Yağlama ve bakım

Teleskopik sürgüler, yüksek kaliteli, mineral yağ bazlı ve kurşun içermeyen yatak yağları ile kalıcı olarak yağlanır.

Paslanmaz çelik teleskopik sürgüler için, kokusuz ve tatsız olan özel FDA uyumlu yağlar kullanılmaktadır. Yağlar, yağ sınıfı H1’e uygundur ve bu, nadiren de olsa yiyeceklerle temasın teknik olarak önlenemediği alanlarda kullanılmalarına izin verir. Genel olarak direkt temas, sürgülerin optimum yerleşimi veya kapakların kullanımı gibi uygun tedbirler alınarak önlenebilir.

Bilyeli kafesler ve yataklar, sürgüler hareket ettiğinde sürgülerden toplanan küçük miktarlardaki kiri “dışarı ittiğinden”, normal kullanım koşulları altında genel olarak tekrar yağlamaya ihtiyaç duyulmaz. Ağır kontaminasyon olan uygulamalarda, sürgüler temiz bir bezle ara sıra temizlenmeli ve tekrar yağlanmalıdır. Çelik çeşitler için uygun yağlar, örneğin Shell Alvania EP 1 ve Klüberplex BE 31-222’dir.

Kafes kayması

Kullanım sıcaklığı

BİLGİ

Teleskopik sürgüler birçok bileşen seçeneği ile temin edilebilir. Bazıları iki durdurma parçası pozisyonundan biri ve her ikisinin kombinasyonu için mevcuttur ve parça numarasında “tipine” göre tanımlanır.

Çeşitli tiplerin olası karakteristikleri ve bileşen özellikleri için örnekler, aşağıda gösterilmektedir. Kullanılan bileşenler ve mekanizmalar, seçilen sürgülerin mevcut kurum alanı, kesit yüzeyi ve yapısına uygun olacak şekilde uyarlanmış olup, sürgü çeşidine göre farklı tasarımlara sahiptir. Bununla birlikte, fonksiyonellik karşılaştırılabilir düzeydedir ve bazen de aynıdır.

Lastik tamponlar

Neredeyse tüm sürgü çeşitlerinde kullanılan lastik tamponlar, sürgünün ilgili uç pozisyondaki etkisini azaltır. Bu özellik, gürültü oluşumunu azaltır ve kullanım ömrünü artırır. Sürgülere kısmen gizli kısmen görünür bir şekilde takılan tamponlar, şekil, malzeme ve sertlik bakımından her bir gerekliliği karşılamaktadır.

Uzatma yönünde daha büyük statik veya dinamik yük meydana gelirse, bu yükler dış tamponlar tarafından emilmelidir.

 

Kilitleme aygıtları

Kilitleme özelliği, uç pozisyonlardaki sürgülerin açma ve kapama sırasında aşılması gereken hafif direnci ile fark edilebilir. Arka durma pozisyonundaki kilitleme aygıtı genellikle lastik tampon fonksiyonuyla birleşiktir, böylece ilave bileşenler gereksiz hale gelir.

Kilitleme aygıtı sürtünme yoluyla takıldığından, pozitif bir kilitleme mandalı işlevi görmez.

 

Sürgülü kilitler

Kilit aygıtlarının aksine kilit mandalları, sürgüleri sürtünme yoluyla bağlanmış bir şekilde durma pozisyonlarında sabitler. Kilit mandallı teleskopik sürgüler, sürgülerin örneğin yan yatmış pozisyon nedeniyle bağımsız uzatma veya geri çekilmeye karşı korunması gerektiği durumlarda kullanılır.

İç sürgü kilit mandalları içerisinde, ilgili durma pozisyonuna ulaşıldığında rampa üzerinden geçerek otomatik olarak yay yüklü bir mekanizma bulunur. Açma koluna basmak, kilit mandalını serbest bırakır ve sürgü yeniden hareket edebilir.

Uzatma yönünde daha büyük yükler oluşması halinde, bu yükler dış kilit mandalı elemanları tarafından emilmelidir.

 

Kendinden geri çekilen mekanizma

Teleskopik sürgülerin, uzatmalar kapatılırken kullanım kolaylığını büyük ölçüde artıran bütünleşik bir kendinden geri çekilen mekanizması olabilir.

Örnekte gösterilen versiyonda, sürgüler her bir sürgü çifti için yaklaşık 30 newton’luk kuvvet ile strokun son 22 mm’si üzerinde bir geri çekme mekanizması sayesinde geri çekilir ve arka uç pozisyonda tutulur. Bu kuvvet, uzatma açılırken uygun şekilde aşılmalıdır.

Ayrıca bu tip, uzatma sarsıntılı veya çok hızlı şekilde açıldığında veya kapatıldığında mekanizmanın ayrıldığı ve zarar görmeyeceği şekilde de tasarlanmıştır. Aşağıdaki strokta, kendinden geri çekilen mekanizma otomatik olarak tekrar yerine oturur ve işlevinin bozulmadığından emin olunur.

 

 

Kendinden geri çekilen mekanizma, sönümlemeli

Söndürülmüş geri çekilen mekanizmalar “yumuşak kapanış” olarak da adlandırılır ve iki ana fonksiyona ayrılır. Uzatma kapatılırken mümkün olan en iyi kullanım kolaylığını sağlarlar.

Gösterilen örnekte, kendinden geri çekilen mekanizma daha sonra sürgülerin sabitleneceği arka durma pozisyonunda strokun son 40 mm’sinde sürgülerin otomatik geri çekilmesini devralır. Sürgü çifti başına geri çekme kuvveti yaklaşık 35 newton’dur. Ayrıca, söndürme mekanizması söz konusu strok üzerinde kapatma hareketini büyük ölçüde azalmış bir hıza yavaşlatırken, son derece nazik ve pürüzsüz bir kapatma hareketi sağlar. Bu geri çekme kuvveti, uzatma açılırken uygun şekilde aşılmalıdır.

Söndürülmüş kendinden geri çekilen mekanizmalar kullanıldığında, geri çekme mekanizmasına ulaşılırken belirtilen yük değerleri ve strok hızları geçilemez.

 

 

Ayrılma fonksiyonu

Ayrılma fonksiyonlu teleskopik sürgüler, orta ve iç sürgü yerinden birbirlerinden tamamen ayrılabilir. Bu özellik yalnızca montajı kolaylaştırmakla kalmaz. Bu fonksiyon, örneğin bakım işlerinin arkada bulunan bileşenler üzerinde gerçekleştirildiği durumlarda uzatmanın kolayca çıkarılabilmesini sağlar.

Gösterilen örnekte, teleskopik sürgü düz bir yayın aktive olmasıyla çekilmiş pozisyonda hızlıca ve kolayca ayrılarak, iç sürgünün önden kolayca çıkartılmasını sağlar.

Sürgüleri yeniden bağlamak için, bilyeli kafeslerin ön uç pozisyona getirilmesi gerekir. Daha sonra iç sürfü, otomatik olarak tekrar yerinde kilitlendiği arka uç durma pozisyonuna takılır.

Çeşitli serbest bırakma mekanizmalarının korumalı düzeni, sürgünün yanlışlıkla ayrılmasını önler.

 

 

Destek ve montaj braketleri

İç sürgüdeki destek braketleri, bazı sürgü çeşitleri için küçük miktarlarda da talep üzerine temin edilebilir. Destek braketi, kenar montajının mümkün olmadığı durumlarda (örneğin bir çekmecenin) hızla sabitlenmesi için kullanılır. Sabitleme, brakette dik açılı olarak dizili içten geçmeli delikler ile sağlanır.

Tespit vidaları, bu durumda yalnızca çekmecenin pozisyonunu sabitler. Kenar montajında olduğu gibi sürgülerin ilave güçlendirilmesi mümkün değildir. Dolayısıyla çekmeceler, dikey yükün destek braketi üzerinden sürgülerde gereksiz gerilime yol açmamasını sağlayacak şekilde mümkün olabildiğince sağlam olarak tasarlanmalıdır.

 

"Açmak için ittir" mekanizması

Teleskopik sürgüler bir “açmak için ittir” veya “açmak için dokun” mekanizmasıyla donatılabilirler. Açma kolaylığına ek olarak, sistem ön tutamağı olmayan çekmeceler kullanmanıza izin verir. Bu, şık, üst düzey kalitede bir görünüş sağlamayı kolaylaştırır.

Sistem tipik olarak elinizi dışarı sürgülü rafın veya çekmecenin önüne bastırdığınızda etkinleşir. Burada gösterilen örnekte, açma mekanizmasını etkinleştirmek için gereken kuvvet ray çifti başına 40 N’dir. İç ray ana konumunun içerisine 5 mm uzanır ve kapanma yönünde yaklaşık 8 mm içeriye bastırılabilir. Bu husus, çarpışmaları önlemek için tasarımda dikkate alınmalıdır. Basınç veya serbest kalma noktasına yaklaşık 3 mm’de ulaşılır ve bu noktada çekmece, açılma yönünde yaklaşık 40 mm pürüzsüz bir şekilde dışarı kayar.

Teleskopik sürgüleri “açmak için ittir” mekanizmasıyla kullanırken, ilgili standart sayfasında belirtilen geri çekme mekanizmasına ulaşıldığında yük değerleri ve gezinti hızları aşılmamalıdır.

 

 

BİLGİ

Havşa başlı delikler	Diğer sabitleme delikleri	Baskı somunları
Dişli somunlar / cıvatalar	Montaj saplamaları / cıvataları	Bağlama klipsleri
Montaj plakaları, nokta kaynaklı	Ara parçalar, nokta kaynaklı	Destek braketleri, nokta kaynaklı